Kanada ve Danimarka’nın, Kuzey Kutbu’ndaki Hans Adası’nı bölüşmek için anlaşmaya vardığı açıklandı.
Kanada Kuzey İşleri Bakanı Dan Vandal, iki ülke arasında yaklaşık 50 yıldır süren uluslararası sorunun, varılan anlaşmayla sona erdiğini duyurdu.
Kanada hükümeti, Kuzey Kutbu’ndaki Hans Adası üzerinde varılan anlaşmayı onaylayan bir konsey emri yayımladı.
Vandal, “Uzun süredir görüşmeler sürüyordu. Önemli olan anlaşmanın yapılmış olması.” dedi.
Bakan Vandal anlaşmanın, bugün ilerleyen saatlerde düzenlenecek bir törenle imzalanacağını ve törene kendisinin de katılacağını söyledi.
Grönland’ın kuzey batısındaki yüzölçümü 1,3 kilometrekare olan büyük bir kaya parçasından ibaret ada, iki ülkenin de karasularına girdiği için onlarca yıl süren diplomatik anlaşmazlıkların konusu oldu.
Hans Adası, Kanada ve Grönland arasındaki buzlu sulardan 180 metre dikey olarak yükseliyor. Her iki ülkenin de adadan tam olarak 18 kilometre uzakta olması uluslararası hukuka göre ada üzerinde hak iddia etmelerine izin veriyor.
Hans Adası üzerindeki anlaşmazlık, Kanada ve Danimarka’nın Nares Boğazı su yolu üzerinden bir sınır kurmaya çalıştığı 1973 yılına kadar uzanıyor.
Kanada 1984’te adaya bir bayrak dikti ve bir şişe Kanada viskisi bıraktı. İlerleyen saatlerde, Danimarka’nın Grönland İşleri Bakanı, adayı helikopterle ziyaret ederek bir Danimarka bayrağı dikti. Ayrıca bayrak direğinin altına bir Danimarka içkisi ve “Danimarka Adasına hoş geldiniz” yazan bir not bıraktı.
Danimarka Arktik Okyanusu devriye gemisi, 1988’de adaya bayrak direği dikerek üzerinde Danimarka bayrağı olan bir höyük inşa etti.
Kuzey Ellesmere Adası’nın haritasını çıkaran Kanadalı jeologlar, 2001’de Hans Adası’na çıktılar.
Kanada Savunma Bakanı Bill Graham, 2005’te sembolik bir hareketle Hans Adası’nda yürüyüşe çıktı. Bakan Graham adaya ayak basmadan bir hafta önce, Kanada Kuvvetleri, Kanada bayrağı ve plaketi yerleştirdi. Bu gelişmeyi protesto eden Danimarka, Kanada büyükelçisini geri çağırdı.
Aynı yıl her iki ülke de “bayrak savaşını durdurma zamanının geldiğini” söyleyerek adayla ilgili müzakereleri yeniden başlatmayı kabul etti.
Uzmanlar anlaşmayı, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısına karşı birleşik bir cephe göstermek adına sembolik bir hareket olarak nitelendiriyor.
Anlaşma Kanada’nın ilk kez Danimarka ile bir kara sınırını paylaştığı anlamına da geliyor.