Prof. Dr. İlber Ortaylı, Bahçelievler Belediyesi tarafından düzenlenen “Anadolu’nun Kilidi Çanakkale” söyleşisine konuk oldu.
Nurettin Topçu Kültür Merkezi’nde “Çanakkale’den Kurtuluş”a sergisinin açılışıyla başlayan etkinliğe, Bahçelievler Belediye Başkanı Hakan Bahadır’ın yanı sıra çok sayıda vatandaş katıldı.
Pelin Çift’in yönetimini üstlendiği söyleşide Ortaylı, Osmanlı İmparatorluğu’nun Birinci Dünya Savaşı’na çok erken girdiğini belirterek, “Savaşa isteyerek, hayallerle girmedik. O konuda İttihatçıları suçlamayın. Biz savaşa girmek zorunda kaldık. Çünkü Rusya, boğazlara saldırmış, İngiltere ve Fransa ile ittifak etmiş, bu çok kötü, bir facia. Rusya harbe girmeseydi biz rahattık.” dedi.
Ortaylı, o dönem 15, 16 yaşlarında, okuyan çocukların bile cepheye alındığına işaret ederek, şöyle konuştu:
“Türkiye’nin entelektüelleri kurudu. Onu hesaplayamadılar. Türkiye’nin okuyanları savaşa gitti. Bu bir gebe sorun. Sancı halinde doğacaklar. Fakat nasıl doğacaklarını bilmiyoruz. Çok zor bir süreç. O yüzden aklımızı başımıza almamız lazım. İyi eğitim kuracaksınız. İnsanlar İngilizce, Arapça, Farsça öğrenecek. Biz orada kaybettiklerimizi hala telafi edemedik. Yanlış değerlendirmeler var. Türkiye’nin Çanakkale’de kaybettiği nesil, Fransızca mektup yazar, Farsça divan okurdu. Bu bir kayıp bizim için ve hala telafi edemiyoruz.”
Türklerin süngüsüyle kazandığı hiçbir toprağı bugüne kadar vermediğine dikkati çeken Ortaylı, şunları kaydetti:
“Barış masalarında hiçbir şekilde, hiçbir zaman birtakım devletlerin atıfette bulunduğu, desteklediği küçük bir parça olmadı Türkiye. Bu çok açık. Çanakkale, yakın Türkiye tarihine giriştir, ön sözdür. Ön söz olarak da basit değil şahane bir mukaddimedir. İbn-i Haldun’un mukaddimesi gibidir. Yani Çanakkale çok önemli bir savaştır. Bu başka bir savaştır, bir savunmadır. Türkiye’nin burada bilinci yerine gelmiştir. İnsanların kendine itimatı artmıştır. Bunun da farkında olmamız lazım.”